Bu günlərdə  Bakıda  “şairlər günü”  keçirildi. 5 iyun  ... Muğam teatrı ... Salon  başdan- ayağa adamlarla dolu.  Fəxri qonaqlar ön cərgədə əyləşib. Xarici ölkə şairləri də tədbirə qatılıb.  Səhnədə təşkilatçı və aparıcı, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Mətbuat katibi, şair  Xəyal Rza  danışır:   “Bu gün  Mikayıl Müşfiqin anadan  olduğu gündür.  Şairlər günü   hər il Mikayıl Müşfiqin ad günündə  keçirilir.. Biz hər ilin bu gününu xarici ölkələrdən gələn yazar dostlarımızla birlikdə  Fəxri Xiyabanda  şairlərimizin məzarlarını ziyarət edirik, Şəhidlər  xiyabanında şəhidlərimizin  ruhuna dualar oxuyuruq, sonra  Mikayıl Müşfiqin xatirıəsinə  Xəzər dənizinə çiçək dəstələri səpirik.  5-ci  ildir ki,  Azərbaycanda şairlər günü keçirilir və  hər dəfə ədəbi yaradıcılıqda   uğur qazananlara “Mikayıl Müşfiq mukafatı”  verilir.  Bu gün,  həm də  böyük şairimiz Vaqif Səmədoğlunun  anadan olduğu  gündür. Bayram bayrama qarışıb. Mikayıl Müşfiqin və Vaqif Səmədoğlunun ad günüləri ilə  dalğalanan bu poeziya bayramı həm də görkəmli şairimiz  Nurəngiz Günün xatirəsinə həsr olunub”.

Demək, 3 şairin xatirəsi salonu titrədir. Mikayıl Müşfiq, Vaqif Səmədoğlu və Nurəngiz gün...

Səhnədən Nurəngiz Günün  böyük şəkli asılıb. Az qala Nurəngiz Gün bu saat  şəkilindən düşəcək və gəlib salonda boş yerini axtaracaqdı.

 10 il bundan qabaq  möhtəşəm bir tədbirdə Nurəngiz Gün  şeirini deyib bitirdəkdən sonra  əllərini mənə uzadıb  elə  mikrofondaca dedi:

-Mənim o qırmızı köynəkli oğlana (mənə) deyiləsi bir sözüm var. Amma qulağına xəlvət deyəcəm.

Hamını  maraq götürdü. Gəldim yaxına, o boynumu qucaqlayıb bir söz dedi. Zalda nə qədər soruşsalar da,  bu sirri  keç kimə demədim. Sonralar da soruşurdular,  elə bu günün özündə də  xahiş edirlər ki, qulağıma deyilən o sirri açım..  Heç kimə demirəm, çünki  o siri açmağım mənim üçün çox ağırdı.

Xəyal Rzanın səsi gəlir:  “İndi isə  gəlin Nurəngiz Gün  haqqında qısa   bir filmi  izləyək”. 

Ötən il  şairlər günüdə bizimlə salonda əyləşən Nurəngiz xanım   indi ekrandadır.  Hərəkətlərinə baxıram. Qollar bir yerdə dayanmır. Sanki hecanı  arşınlayır, az qala sərbəst şeiri  vəznə salsın və ya  kədəri   ürək məmləkətindən bir dəfəlik  qovsun, ümumiyyətlə, Nürəngiz xanım həmişə qollar ilə vuruşur (Əli kərim “Babəkin qolları).   Başqa bir məqam: Elə bil Nurəngiz xanım əlləri ilə  içindəki duyğuları sığallayıb səhmana salır. Fikirlərin dolaşığını açır. Düyğulardakı alatoranlığı  aradan götürür.  Şairin qızı,  millət vəkili Jalə xanım az qala  bu saat salondan  durub ekrana-anasının yanına  yüyürəcəkdi.

Mən lik dəfə Nurəngiz Günün   şəklini görmüşəm. 1977-ci ildə “Ulduz” jurnalında. Hekayəsi nəşr olunmuşdu. O vaxt biz cavanlar yazıdan öncə,  şəkilləri oxuyardıq. Gözəl bir şəkil idi. Gözləri adamın ürəyinə işləyirdi. Bir az  şəklə diqqətlə baxanda göz, qaş, üz  hərəkətə gəlirdi  və nədənsə hər dəfə  şəkil gülümsünürdü. Sonra mən həmin şəkil olan vərəqi cırıb  pəncərəmizdən asdım, o şəklin  qarşısında  kimya  və fizika dərslərimi oxuyardım.

İndi həmin şəkli  Nurəngiz Gün haqqında çəkilən filmdə görəndə  ruhum səksəndi, Yadıma kənddəki hec kəs yaşamayan   köhnə kərpiç evimiz düşdü,  xəyalımda o evin pəncərəsi, pəncərə şüşəsinə yapşdırdığım “Ulduz” jurnalının vərəqi  canlandı, üstündəki şəkil hərəkətə gəldi. İndi şəkli görənə  qədər  35 il vaxt ərzində kənddəki evimizin  cizgilərini  bu qədər xatırlamamaşdım. Nurəngiz Günün  aşağıdakı şeiri də elə bil bizim o ev haqqında yazılıb.

Bu ev eləcə durur...

Bu evin bir qarış boyu, yarım qarış eni var.

elə tənhadır bu ev. Nə gələni, nə gedəni var.

 Birdən –birə anlamağa çalışıram ki,  doğurdan da,  şəkillə evin çox daxili bir oxşarlığı var. Nurangiz Günün şəkli, evimiz və onun ev haqqında şeiri məni diqqətdə saxladı.

Sonra biz təzə evə köçdük. Köhnə evimiz, o pəncərəmiz, pəncərəmizdəki o şəkil olduğu kimi qaldı.  Hər dəfə o  şəklə baxanda   şəklin altdakı hekayədən də bir –iki cümlə oxuyardım.

Xəyal Rzanın yenə səsi gəlir: “Söz verilir görkəmli şair Nurəngiz Günün qızı, millət vəkili Jalə Əliyevaya” . Jalə xanım “çox kövrəlmişəm bu saat ağlayacam” -deyir.

 Bu günlərdə Xəyal Rza   aybKitab  seriyasından Nurəngiz Günün “Qalanlara” adlı şeir kitabını nəşr edib.  Kitabı bir nəfəsə oxudum. Yenə  Nurəngiz xanımın hər şeiri bir şəkildir. Hər şəkil bir evdir, hər ev bir kənddir . Xaotik, qarışıq, müxtəlif həyat nişanları il dolu  şeirlərin   tam əksəriyyəti   ötən əsrin 80-ci illərində yazılıb. Nurəngiz xanım bütün  şeirlərdə ancaq azadlıq istəyir, pəncərə , xəritə, quş, qəfəs, balıq azadlığı istəyir. Baxış azadlığı istəyir. Sevgi azadlığı tələb edir. Bu qədər azadlıq istəyən insan görəsən radionun xəbərlərinə necə sığırmış? Bu səs, təfəkkür radio ciddiliyində necə susurmuş? Onun şeir mətnlərindəki əsəb, bədillik, dirilik radionun çərçivəsini niyə dağıtmırmış? Bəzən  belə  olur. Nəsə səni sıxanda qəlibə salanda, ütüləyəndə sən qışqırmağa, üsyan etməyə  hazırlaşırsan.  Radio sərtliyi  Nurəngiz Günə bu qədər azad, sərbəst şeirlər yazdırıb.

           Bir qəfil diksinmədən

telefonumun dəstəyi

qara, burma saplağından

asılı qaldı havadan.

Nə uzun bir yol gəlmişdi o səs? –

yorğunluğuna acıdım,

Səsinin kişi kədərinə mən

ağladım...

Sonra işlərimə davam etdim;

Qapıları açdım eyvana

sərçələrə dən,

qarışqalara qənd qoydum.

Bir iki kartof soydum,

paltarları sərdim.

... Sevmək həyatmış, həyat bu sayaq.

O bir cür sayır, mən bu cür oyaq...

Kişi səsinin kədərininə ağlamaq , qarşıqalara qənd, sərçələr dən  qoymaq  azadlığını yaşamaq şair ömrünün  şəxsiyyət vəsiqəsidir.

Xəyal Rzanın səsi  gəlir. “Söz verilir Akademik İsa Həbibəyliyə, səs itir. Yenə səs:  Söz verilir Anara, Fərqanəyə, Narıngülə. Səs itir. Səs, səs, səssizlik,  Salon boşdur.  Nurangiz Gün səhnədəki şəklindən düşüb getmək istəyir. Amma gedə bilmir  salon boşdur. Yadıma  Nurəngiz Günün  “Qalanlara”   kitabından oxuduğum şeir düşür:

               Bomboş bir səssizlik,

bomboş...

Boşluqda nə sevgi, nə nifrət, nə səadət, nə hiss. nə səs!

Atlıydım. Bəs hanı? Qamçım vardı, bəs hanı?

Atım sizə qalsın. Qaytarın qamçımı!

Qamçılamaq istəyirəm

bu boşluğu!

Nurangiz Gün  həmişə şeir oxuyanda elə bil  əlləri, qolları ilə   irəli gedirdi bir az. Əlləri dənizin ləpələri kimi irəliyə atılırdı. O, bütün şeirlərində yorğundu.  Amma bu yorğunluğun içində  bir vulkan yaşayırdı.

Deyirlər  Təhminənin həyatının bəzi məqamları  Nurəngiz Günün  həyatı ilə səsləşir. Ikisi də radio diktoru, ikisi də azadlıq sevər, ikisi də  gözəl, sevgili və düyğulu insandır.  Əlbəttə bu, Nurəngiz şeirinə  oxucuların  maraq və sevgisindən doğan  fərziyyə də ola bilər.

 Bir dəfə bu  barədə  özündən soruşmuşdum. Acığı tutmuşdu.

Elə 10 il bundan  qulağıma dediyi söz də  Təhminə ilə bağlı idi. Mən televizya verilişlərinin birində ailə sədaqətindən çox danışmışdım. Ailə səadətdi, ailə  dövlətdi , nə bilim daha nələr,  dəqiq yadımda deyil. Görünür barıtın çox eləmişəm. Sən demə Nurəngiz xanım  qulaq asıbmış o verilişə. Nurəngiz xanım  məni  yanına çağırıb yavaşça qulağıma dedi:  “Adam  qorxusundan sevdiyini  danmaz.”. Mən heç nə deyə bilmədim...